FOLKLOR MATERIALLARINING BOLALAR YOZMA ADABIYOTIGA O‘TISH MEXANIZMLARI

Abstract

Bolalar yozma adabiyoti ko‘pgina xalqlarda xalq ogʻzaki ijodi namunalari
zamirida shakllangan. Tez aytish, topishmoq, o‘yin qo‘shiqlari, rivoyat, afsona,
ertak, maqol, masal, doston kabi janrlarning aksariyati dastlab bolalarga atab
yaratilgan ogʻzaki asarlar bo‘lib, bolalar adabiyotining ilk manbalarini tashkil
etadi. Shu bois yozma adabiyot paydo bo‘lishida xalq ijodi mazmunan va shaklan
tayanch bo‘lgan. Bolalar adabiyotidagi ko‘plab mashhur asarlar bevosita bolalar
uchun yozilgan yoki aslida bolalarga mo‘ljallanmagani holda, keyinchalik bolalar
kitobxonligi doirasiga o‘tgan – ayniqsa folklor syujetlari va obrazlari bolalar
adabiyotida o‘z o‘rnini topgan. Bunda ogʻzaki ijod namunalarini bolalar ongiga
mos shaklda yozma asarga aylantirish turli usullar (o‘tish mexanizmlari) bilan
amalga oshiriladi. Quyida folklor materiallarining bolalar yozma adabiyotiga
o‘tishining asosiy tipologik shakllari tahlil qilinadi.